UYGUR DESTANLARI
[COLOR=DarkSlateGray]Öteki Türk destanlarında olduğu gibi Uygur destanlarında da ana unsurlar "mavi ışık", "kurt" ve "anayurt"tur. Bu destanlar, bir karış toprağını, bir tek taşını feda etmemek gerektiği hususunda bir uyarı niteliği taşırlar
"Dokuz Oğuz-On Uygur" Türklerinin iki destanı vardır. Birinci destan Uygurların türeyişi ile ilgilidir ve bu, onların bir kurttan tü-rediklerini anlatır, ikincisi "Göç Destartf'dır. Uygurların Ötüken'den Tarım havzasına niçin göç etmek zorunda kaldıklarını anlatır. Birinci destan Çin kaynaklarında, ikinci destan ise hem Çin hem Iran kaynaklarında yeralmakta ve birbirlerini tamamlamaktadır. İkinci destanın bir özelliği de hakanların kötü idaresi ve milli birliğin bozulması halinde yurdun nasıl yitirildiğini vurgulamasıdır.
UYGURLARIN TÜREYİŞ DESTANI:
Eski Hun yabgularından birinin çok güzel iki kızı vardı. O kadar güzel idiler ki Gök Tann bunları insanlarla değil, ancak tanrılarla evlenmek için yaratmış olabilirdi. Kızların babaları olan yabgu böyle düşünüyordu. Onun için kızlarını insanlardan uzak tutmak, Tanrı'ya vermek istedi. Bu maksatla ülkenin kuzeyinde bir yerde yüksek bir kule yaptırdı ve iki kızını buraya kapattı. Bundan sonra, gece gündüz, kızları ile evlenmesi için Göktanrı'ya yakarmaya başladı.
Kızlar, kulede hayatlarını sürdürürken, çevrede ihtiyar bir bozkurt dolaşmaya başladı. Bu kurt başını kuleye çeviriyor, korkunç bir şekilde uluyor, uluyordu. Sonra, kendisine kulenin dibinde bir in yaptı. Kuleyi gözetlemeye, ulumaya devam etti. Kız kardeşlerden küçüğü, bu bozkurtun, kurt görünümüne bürünmüş Göktanrı'dan başkası olamayacağını söyledi ve ablasını aşağı inmeye razı etti. İki kız aşağıya indiler...
Dünya güzeli iki kızın kurtla birleşmelerinden Dokuz Oğuz-On Uygur çocukları doğdu. Bu çocukların sesi bozkurt sesine benziyordu. Nara attıkları ve şarkı söyledikleri zaman kurt gibi ses çıkarıyorlardı.
Dokuz Oğuz-On Uygurların atalan İşte bu çocuklardı.
Uygur Destanları
ELİNE, BELİNDE, DİLİNE SAHİP OL