Bu deyimle, hem ana'dan doğma, hem de mürşid'e pir'e bağlanma anlatılıyor. Hz. İsa 'bir insan iki kez doğmadıkça Tanrı'nın krallığına yükselemez' der. Virani Baba da Risalesinde 'Bir insan iki kez doğmalıdır.Anasından ve mürşidinden doğmalıdır' der. Aslında anadan doğan yalnız bedendir. O da gerek olan bir şeyin kopyasıdır. Gerçeklik dünyasına ise, mürşidin (pirin) etkisiyle doğulur. Anadan doğan 'Zulmat nuru'dur. Dinsel önderden (pirden) doğan ise 'Nuru hidayet'tir. Bunu bazı Alevi-Bektaşi ozanları şöyle belirtirler. Her kim erdi pire ol nurdur (Virani), Mürşide ermiyen Hakk'ı bilemez (Sırrı
, Mürşidin var ise olursun insan/Mürşidin yok ise kalırsın hayvan (Teslim Abdal), Mürşidin nefesi Hak nefesidir (Hatayi), Mürşidine eyle özünü teslim (Hatayi), Canını Mürşidine eyle gör teslim (Bosnavi), Ballı Baba bir nefesinde bu öğretinin gereğini ve inceliğini, şeriata ters düşen, son derece uyumsuz görülen bazı inançların kavranmasını ancak bunları ve yolu çok iyi bilen pirin, mürşidin sağlayabileceğini şöyle vurgulayıp dile getiriyor: Bir bina yap dört duvarın üstüne
Bir selam ver dört kapının dostuna
Üç sünnetin yedi farzın aslı ne
Gizli gizli bu sırlara ermeli
Mürşidini bulda müşkülün ara
Gene mürşidinden bulasın çare
Kavuşturur mürşid seni ol
Yavaş yavaş mürşidine varmalı
Mürşid, üç sıfat içinde tanımlanır; O mürebbidir, terbiye eder, o öğretmendir, her şeyi bilir ve sırası geldikçe tek tek ve açık olarak öğretir; eğitici, halife (pirin halefi) ve temsilcisidir, uygulamayı yapar ve yaptırır. Ustadır, dinsel yaşam sanatındaki izlenecek örnektir. Mürşidin işlevi değişiktir. Onun aracılığıyla hakikat yaşanan bir olay haline gelir.
Alıntıdır.
